Kapag ang network ay tumatakbo nang walang pinagkakatiwalaang awtoridad (central authority), ito ay decentralized. Tumatakbo itong peer-to-peer kapag ang bawat computer na kasali sa network ay pantay-pantay (peers o magkapwa kumbaga). Parang sa botohan, pantay-pantay ang bigat ng boto ng bawat isa. Ang pagpasa-pasa ng impormasyon ng mga magkakalapit sa network, sa iba-ibang direksyon parang lambat, ay nagpapamalas ng distributed na kalakaran. Maaari ring sabihing distributed ang pagkalat ng iba-ibang kapangyarihang pang kompyutasyon ng network sa iba-ibang kompyuter.
Alam mo ba ang BitTorrent? Popular ito noon. At aminin, maaring alam mo ito dahil sa mga piratang pelikula na pwedeng ma download. Kung nakagamit ka ng BitTorrent, naging parte ka na ng isang peer-to-peer na network.
Kung ang lahat ng konektado sa network ay Reference Client – kung saan ang bawat kompyuter ay kumpleto ang sangkap na tungkulin – magreresulta na ang Bitcoin Network ay talagang decentralized na peer-to-peer at distributed. Lahat may tsansa makabuo ng block at makakuha ng premyong bitcoin. Lahat ay nagpapasahan ng impormasyon at may kapangyarihan tumanggap o tumanggi. Lahat ay may kopya ng pampublikong ledger – ang kasaysayan ng mga transaksyon sa anyo ng blockchain. Subalit hindi lahat ng kompyuter atbp. devices ay reference client. Hindi lahat ay nagiging ruta ng impormasyon, o kaya nagmimina. Kaya masasabing ang ibang kumpol sa loob ng Bitcoin network ay decentralized server. Kung saan ang iba ay client lamang, tulad ng mga wallet (na lightweight clients) na hindi kinukuha lahat ng impormasyon. Tumatayong parang server sa mga lightweight clients ang mga full nodes na nagtatago ng buong impormasyon.
Ang produksyon ng bagong block ang importanteng trabaho na nagbibigay ng insentibong bitcoin. Ito ay nakadisenyo na isang kompetisyon, kahit sino pwede manalo. At sa aspetong ito kung tutuusin, decentralized ang network, mapalahat o iilan lang ang sumasali sa produksyon. Sa isang banda, pag may resulta nang bloke, ito ay pinapakalat at magiging parte na ng blockchain. Sa kontextong ito, distributed ang network. Distributed ang pagkakaroon ng kumpleto o kahit bahagyang impormasyon. Pero kung tutuusin rin, ang mga mining pools – o samahan ng mga nagmiminang kompyuter ay matuturing na distributed. Kasi, ang paghahanap ng pabuya ay nakakalat sa kakayahan ng lahat ng kompyuter. Kapag nakuha ng isa sa myembro, ang pabuya ay pinagsasaluhan ng lahat. Kaya ang kapangyarihan ng mining pool ay distributed sa mga myembro nito. At sa pangkalahatan, lahat ng nagmimina ay kasama sa pagbibigay seguridad sa distributed Bitcoin network. Naka distribute sa libu-libong kompyuter ang kapangyarihan na tumutugma sa kasalukuyang difficulty ng mining.
Sa transaksyon naman, peer-to-peer talaga ang bitcoin. Ito ay dahil ang dalawang partido lamang ang kelangan para magbayaran. At ang pagkakabilang sa distributed ledger na ang magpapatunay at magsisigurado ng kanilang transaksyon. Walang awtoridad na pwedeng bumawi nito.
Basta sa kabuuan, dahil wala sa iisa o iilang kumpanya o makapangyarihang organisasyon lamang ang kontrol ng impormasyon at consensus rules, ang Bitcoin network ay decentralized na peer-to-peer at distributed.
Kontrol ng isa o ilan lamang – iyan ang iniiwasan ng Bitcoin. Ayan nga ang problema sa salapi ngayon. Ang dapat na pinagkakatiwalaang awtoridad ay hindi mapagkakatiwalaan. Maaari pang manghimasok sa transaksyon ng 2 partido. Hay, ito ay ibang usapan pa na lalaktawan muna natin.
Kaya ang bitcoin ay idinisenyo kung saan walang sinasanto. Ipinagpapalagay na kahit sino pwedeng gumawa ng mali. At ang intensyonal na paggawa ng mali ay mahirap at hindi praktikal, kaya mas mainam nang makisama nalang sa lahat.
Kitakits sa ika-10.